Chứng khoán và tiền số đồng loạt lao dốc trong phiên đầu tuần do lo ngại về khủng hoảng kinh tế Mỹ và rủi ro địa chính trị gia tăng.
Hôm nay, thị trường chứng khoán Nhật Bản trải qua một ngày đen tối chưa từng có. Khi phiên giao dịch chiều mở cửa, chỉ số Nikkei 225 giảm 13%, vượt qua mức kỷ lục của “Thứ Hai đen tối” năm 1987.
Tại Hàn Quốc, các chỉ số chính như Kosdaq và Kospi giảm gần 11%. Ngay cả các thị trường được coi là ổn định hơn như Singapore cũng không tránh khỏi làn sóng bán tháo, với mức giảm trên 3%. Chỉ số MSCI châu Á-Thái Bình Dương có lúc giảm tới 5,5%, mức giảm lớn nhất kể từ tháng 3/2020 và gần như xóa sạch thành quả từ đầu năm.
Các thị trường chứng khoán lớn của châu Âu cũng mở cửa trong sắc đỏ. Chỉ số FTSE 100 và All Share của Anh giảm hơn 2% ngay khi mở phiên. Các chỉ số chính của Đan Mạch và Ba Lan giảm gần 4%. Hợp đồng tương lai của các chỉ số chính trên Phố Wall cũng giảm mạnh, báo hiệu một phiên giao dịch đầu tuần không mấy tích cực.
Làn sóng bán tháo lớn đến mức các công cụ ngắt mạch thị trường đã được kích hoạt trên khắp châu Á. Sàn giao dịch chứng khoán Osaka buộc phải tạm ngưng giao dịch hợp đồng tương lai Nikkei 225 và Topix. Tại Hàn Quốc, nhà chức trách đã dừng mọi lệnh bán để ngăn chặn đà bán tháo. Hành động khẩn cấp này của chính quyền Hàn Quốc, theo các nhà phân tích, cho thấy mức độ nghiêm trọng của tình trạng hỗn loạn, khi các nhà đầu tư tháo chạy khỏi các tài sản rủi ro trên toàn thế giới.
Tiền số – một kênh đầu tư rủi ro thường đi kèm với chứng khoán – cũng chìm trong sắc đỏ. Bitcoin, đồng tiền số có vốn hóa lớn nhất thế giới, giảm gần 15% trong 24 giờ qua. Ethereum ghi nhận mức giảm lớn nhất kể từ năm 2021, với hơn 20%. Tổng cộng, hai đồng tiền hàng đầu này đã mất gần 1/3 giá trị vốn hóa trong 7 ngày qua.
Áp lực bán tháo trên thị trường cũng lan rộng khiến hàng loạt nhà đầu tư bị thanh lý các vị thế giao dịch hợp đồng tương lai. Theo Coinglass, hơn 1 tỷ USD các vị thế đã bị thanh lý trên các sàn giao dịch tiền điện tử.
Ngược lại, dòng tiền đang đổ vào các tài sản an toàn. Trên thị trường trái phiếu, giá tăng mạnh kéo theo lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ giảm xuống mức thấp nhất trong hơn một năm. Tại Nhật Bản, lợi suất trái phiếu 10 năm cũng giảm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 4.
Làn sóng bán tháo trên thị trường chứng khoán xuất phát từ nhiều yếu tố. Lo ngại về khủng hoảng kinh tế tại Mỹ đã tạo ra làn sóng bán tháo từ các nhà đầu tư nước ngoài. Ngoài ra, việc Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) tăng lãi suất từ 0,1% lên 0,25% vào tuần trước cũng là một nguyên nhân dẫn đến đợt xả hàng kéo dài.
Tại Mỹ, tăng trưởng việc làm trong tháng 7 chậm hơn dự báo, trong khi tỷ lệ thất nghiệp tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 10/2021. Bộ Lao động Mỹ cho biết kinh tế nước này chỉ tạo ra thêm 114.000 việc làm trong tháng trước, giảm gần 36% so với tháng 6 và thấp hơn 38% so với dự báo từ các chuyên gia kinh tế. Tỷ lệ thất nghiệp cũng tăng lên 4,3%.
Căng thẳng địa chính trị tại Trung Đông cũng đang làm gia tăng bất ổn trên thị trường tài chính toàn cầu. Giá dầu tiếp tục giảm do lo ngại về khả năng Iran tấn công Israel để trả đũa sau vụ ám sát chỉ huy cấp cao của Hezbollah và Hamas. Thị trường chứng khoán tại các nước này cũng chìm trong sắc đỏ trước lo ngại căng thẳng địa chính trị leo thang.
Các số liệu kinh tế yếu hơn dự báo khiến nhiều người tin rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ hạ lãi suất vào tháng 9, có thể lên tới 50 điểm cơ bản (0,5%).
“Các nhà phân tích tại Goldman Sachs cho biết khả năng suy thoái trong 12 tháng tới đã tăng lên 25%, mặc dù họ đánh giá rằng nguy cơ này sẽ được hạn chế bởi phạm vi nới lỏng chính sách của Fed. Ngân hàng này dự báo Fed sẽ cắt giảm 0,25 điểm cơ bản vào tháng 9, tháng 11 và tháng 12.”
“Tiền đề cho dự báo này là tăng trưởng việc làm của Mỹ sẽ phục hồi vào tháng 8. Ngoài ra, Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) đánh giá mức cắt giảm 25 điểm cơ bản là đủ để ứng phó với bất kỳ rủi ro nào”, Goldman Sachs nói thêm. “Nếu chúng tôi sai và báo cáo việc làm tháng 8 yếu như tháng 7, khả năng cắt giảm 50 điểm cơ bản sẽ diễn ra vào tháng 9”.
Các nhà phân tích tại JPMorgan thậm chí còn bi quan hơn, khi đưa ra xác suất 50% cho suy thoái kinh tế Mỹ trong một năm tới. “Fed có vẻ tụt hậu đáng kể, chúng tôi kỳ vọng sẽ giảm 50 điểm cơ bản tại cuộc họp tháng 9, sau đó là một lần cắt giảm 50 điểm cơ bản khác vào tháng 11”, nhà kinh tế Michael Feroli cho biết.
Đối với tiền số, ngoài lo ngại về khủng hoảng, thị trường còn chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố khác. Cuộc đua Tổng thống Mỹ đang nóng lên với sự đối đầu giữa ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump – người ủng hộ tiền số, và Kamala Harris – ứng viên đảng Dân chủ chưa rõ lập trường. Việc các chính phủ bán ra lượng Bitcoin bị tịch thu cũng khiến thị trường trở nên bi quan.